Patrick Demarest
Het Poolse Instituut voor Nationale Herdenking (IPN, Institute of National Remembrance) reikte op 27 oktober in het Lazienski Paleis in Warschau de awards uit voor de ‘Getuigen van de Poolse Geschiedenis’ (Witnesses of Polish History).
Deze award werd voor de zevende keer toegekend aan zes buitenlanders voor hun verdiensten en bijdragen voor de instandhouding en verspreiding van de Poolse geschiedenis.
De prestigieuze award werd dit jaar toegekend aan vijf mensen en één instelling uit Italië, Canada, de Verenigde Staten en België.
Deze award wordt toegekend aan mensen en instellingen die buiten Polen actief zijn en betrokken zijn bij het cultiveren van de Poolse historische herinnering en die zich inzetten voor het behoud, de bevordering en de verbetering van de kennis van de recente geschiedenis van Polen, evenals voor het blootleggen van vergeten feiten en personen die grote diensten hebben geleverd aan de Poolse natie. De kandidaten hoeven niet van Poolse afkomst te zijn.
Voor de eerste keer in het bestaan van deze award werden twee Belgen gelauwerd: Dirk Verbeke uit Tielt en Gilles Lapers uit Ukkel.
Dirk Verbeke wordt gelauwerd voor zijn bijna dertigjarige inzet om de geschiedenis van de Eerste Poolse Pantserdivisie te bewaren en te verspreiden. Hij bezit een uitgebreide bibliotheek over dit onderwerp, was curator van de internationale tentoonstelling ‘Gepantserde Vleugels’, werkte mee aan de realisatie van twee films over Maczek en zijn soldaten, is co-auteur van het boek ‘Vergeten Helden’, dat vorig jaar bij Lannoo verscheen en werkte mee aan talrijke initiatieven in samenwerking met de Poolse ambassade in Brussel. Nu is hij betrokken bij de omvorming van een Duitse communicatiebunker tot Maczek gedenkplaats in Roeselare, waarvoor hij historische content levert, samen met het Pools Historisch Museum.
Dirk Verbeke is ook voorzitter van de Vereniging Eerste Poolse Pantserdivisie België waarvan talrijke zonen en dochters van Poolse veteranen lid zijn.
Hij werd vereremerkt met heel wat Poolse onderscheidingen. Op 9 oktober ontving hij nog de medaille ‘Pro Patria’ op een plechtigheid aan het Monument van de Eerste Poolse Pantserdivisie in Warschau.
Gilles Lapers werd gehuldigd voor zijn enorme collectie van foto’s, documenten en uniformen van de Eerste Poolse Pantserdivisie die hij rechtenvrij ter beschikking heeft gesteld voor tientallen tentoonstellingen in België en het buitenland. Zijn collectie werd eveneens gedigitaliseerd ter beschikking gesteld van het IPN. Hij heeft ook heel wat wetenschappelijke artikels geschreven over Maczek en zijn divisie.
Hij schreef de biografie van de grootvader van zijn echtgenote: Zygmunt Sawicki, een soldaat van de Eerste Poolse Pantserdivisie.
Zijn collectie bestaat nu over ongeveer 5.000 foto’s van e septemberoorlog in 1939 in Polen, ton de ontbinidng van de Eerste Poolse Pantserdivisie in 1947. Hij leverde heel wat historische content voor de ‘Pools Stad’ Maczkow in Duitsland, nu Haren.
Giles Lapers stelde archiefmateriaal ter beschikking voor verschillende auteurs, o.a. voor Dirk Verbeke, co-auteur van het boek ‘Vergeten Helden’.